- 01
Brot á lyfjareglunum kallast á ensku "doping", en það á ekki einungis við um að nota bönnuð efni eða aðferðir á bannlista World Anti-Doping Agency (WADA).
Ef bannað efni finnst í sýni íþróttamanns getur það verið brot á einni lyfjareglu, en það eru 10 aðrar lyfjareglur sem aðilar í íþróttahreyfingunni þurfa að vera meðvitaðir um.
- 02
Það eru 11 atriði sem fela í sér brot á lyfjareglum (ADRV):
1. Að bannað efni, eða önnur efni sem gefa til kynna notkun bannaðs efnis, finnist í lífsýni frá íþróttamanni
2. Að nota eða reyna að nota bannað efni eða aðferð
3. Að neita að mæta til löglega boðaðs lyfjaeftirlits
4. Að veita ekki réttar upplýsingar um aðsetur sitt og vera því ekki tiltækur fyrir löglega boðað lyfjaeftirlit
5. Að breyta eða reyna að breyta niðurstöðum lyfjaeftirlits
6. Að eiga eða hafa undir höndum bannað efni
7. Að flytja inn, kaupa, selja, afhenda eða varðveita bannað efni
8. Að gefa eða reyna að gefa íþróttamanni inn bannað efni, eða aðstoða við, hvetja til, auðvelda, styðja, hylma yfir eða gerast á annan hátt samsekur við athæfi sem felur í sér lyfjamisnotkun eða tilraun til lyfjamisnotkunar
9. Samsekt eða tilraun til samsektar
10. Bannað samband
11. Hefndaraðgerðir eða draga úr kjarki annars aðila til að veita upplýsingar um brot
- 03
Algjör ábyrgð í lyfjamálum Hugtakið algjör ábyrgð (e. strict liability) þýðir að íþróttafólk ber fulla ábyrgð á öllum bönnuðum efnum sem finnast í líkama þeirra, óháð því hvort þau ætluðu sér að svindla eða ekki – jafnvel þótt um mistök eða vanþekkingu sé að ræða.
Helstu atriði:
Ásetningur skiptir ekki máli: Það skiptir engu hvort íþróttamaðurinn ætlaði sér að svindla eða vissi yfirhöfuð af því að hann hafi tekið inn bannað efni – ábyrgðin er hans.
Sönnunarbyrðin hvílir á íþróttamanninum: Ef próf sýnir að bannað efni er til staðar, er það sjálfkrafa brot nema íþróttamaðurinn geti sannað hvernig efnið komst inn í líkamann og sýnt fram á að hann hafi ekki sýnt stórfellt gáleysi.
Gildir fyrir alla íþróttamenn: Hvort sem um er að ræða afreksfólk eða áhugamenn, þá gildir þessi regla um alla sem lúta reglum Alþjóðalyfjaeftirlitsins (WADA).
Markmið reglunnar:
Að tryggja heiðarlega og sanngjarna keppni.
Að hvetja íþróttafólk til að vera ábyrgt og varkárt með það sem það lætur inn í líkama sinn (s.s. fæðubótarefni, lyf o.fl.).
Að gera eftirlit með lyfjamálum skilvirkt og hlutlægt, þar sem ekki þarf að skera úr um ásetning.
Dæmi:
Ef íþróttamaður greinist jákvætt á lyfjaprófi vegna efnis sem fannst í menguðu fæðubótarefni, telst það samt brot. Ef hann getur þó sannað mengunina og sýnt fram á að hann hafi gætt varúðar, gæti dómurinn mildast – en brotið fellur ekki niður.
